Interview Danitsja Koster

Kort nadat Danitsja weer aan het werk ging raakte ze in verwachting van haar eerste kind, een dochter. Niet lang daarna volgde haar tweede, een zoon. De komst van haar kinderen zorgde ervoor zij en haar partner de werkweek gingen heroverwegen. ‘Mijn partner en ik wilden dat de kinderen niet vaker naar de opvang zouden gaan dan ze thuis zijn.’ Het besluit was ieder vier dagen in de week te gaan werken. Zo zijn de kinderen vier dagen in de week thuis en drie dagen op de opvang. Op dit moment neemt Danitsja extra ouderschapsverlof op, om zelf ook nog bij te kunnen komen en de flexibiliteit die ze als ouder nodig heeft te kunnen bieden. ‘Ouderschap is sowieso al een vermoeiende hobby, en mijn kinderen hebben daarnaast vaak wat extra ondersteuning nodig,’ vertelt ze.

Schuiven met de vrije uren

Die paar extra uur vrij in de week zijn zeer welkom, om te landen of om verscheidene kind-gerelateerde zaken op te vangen. ‘Als bijvoorbeeld de koningsspelen langs komen op school, dan kan ik daar bij zijn, die uren haal ik dan in door wat van die ouderschapsuren te verschuiven. De werktijd haal ik dan in op wat normaal gesproken de vrije middag is.’ Die mogelijkheid om te kunnen schuiven en flexibiliteit in te bouwen is voor Danitsja enorm waardevol. Ze merkt ook aan zichzelf dat nu, zeker met twee jonge kinderen, het hebben van een moment voor zichzelf haar goed doet. ‘Die eerste jaren met kinderen zijn enorm druk. Ze noemen het tropenjaren, en dat is ook echt wel zo. Dat je dan een en paar uurtjes hebt om echt even te landen is heel erg welkom.’

Financieel heeft het gezin wel wat besparingen door moeten voeren om het haalbaar te houden. Toch realiseert Danitsja zich dat zij en haar partner geluk hebben: ‘we moeten nu wel iets op de kosten letten, maar het kán allemaal wel. We verdienen allebei niet slecht, dus dat maakt het minder moeilijk. Er zijn absoluut gezinnen waar die rek er niet in zit, dat verschil in mogelijkheden is iets waar ik me erg bewust van ben.’

Een 30-urige werkweek zou ervoor zorgen dat het juist voor de gezinnen waar het nu niet kan, mogelijk wordt om een soortgelijke keuze te maken. Toch zijn er nu ook dingen die Danitsja en haar partner nu niet doen omdat ze allebei minder dan 40 uur werken. ‘Juist daarom zou het mooi zijn als iets als een 30-urige werkweek er komt… ik denk dat er heel veel mensen zijn die daar baat bij hebben. Niet eens alleen voor mensen gezinnen, maar voor iedereen. In het algemeen is wat minder stress voor ieder mens gezond.’

Normaliseer minder werken

Dat er nog steeds een maatschappelijk stigma bestaat rondom minder dan 40 uur werken heeft Danitsja ook wel gemerkt. Zo voelde ze zich enigszins bezwaard om die extra paar uur ouderschapsverlof op te nemen, ondanks dat daar op haar werk helemaal niet moeilijk over werd gedaan. ‘Het voelt op een rare manier toch als een stap terug, terwijl in de praktijk 30 in de week meer dan genoeg is om bij te dragen en van toegevoegde waarde te zijn. Als we dat zouden kunnen normaliseren, zou dat heel mooi zijn.’

Danitsja ziet ook in de steeds individualistischer wordende samenleving een aanleiding om de werk/privébalans opnieuw te overdenken. Door tekorten aan professionals in zorg en kinderopvang komt het steeds vaker op werkende Nederlanders neer die naast hun baan een mantelzorg-rol vervullen, of als ouder thuis voor het kind moeten zorgen omdat de opvang niet beschikbaar is. ‘Als je in die situatie blijft aansturen op een veertigurige werkweek dan is dat niet houdbaar. Die extra taken die we op ons nemen kosten tijd en inzet… dan vraag je mensen in feite 60 uur per week te gaan werken, en dat is op lange termijn niet vol te houden.’

Fotografie: Merlijn Scharn