Vakbonden CNV, NU’91, FBZ, AVV en FNV schrijven de minister een brandbrief. Wij maken ons ernstige zorgen over het voortbestaan van de kraamzorg en daarmee het voortbestaan van een sluitende geboortezorgketen voor de kraamvrouw en pasgeborene in Nederland. Afgelopen zomer was de situatie al nijpend en moesten er noodmaatregelen getroffen worden om toch alle kraamvrouwen in Nederland enige vorm van kraamzorg te kunnen bieden.
Kraamzorg uniek voor Nederland
Kraamzorg is uniek voor Nederland maar ook een relatief goedkope oplossing om een goede start van het leven voor al onze kinderen te kunnen verzorgen. Vakbonden verwijzen hiervoor naar buurland Duitsland waar een kraamvrouw tenminste 36 uur in het ziekenhuis verblijft onder toezicht van een gynaecoloog en daarna nog zorg thuis ontvangt van een soortgelijke verloskundige. De situatie in Nederland is nu zo dat als de kraamvrouw in het ziekenhuis bevalt, zij zo snel mogelijk na de bevalling het ziekenhuis verlaat. Bij zoiets ingrijpends als een keizerssnede is dat zelfs binnen 24 waar pre corona nog 4 dagen verblijf in het ziekenhuis voor stond.
Noodklok voor de kraamzorg in Nederland
Er staan momenteel 1.000 kraamzorgvacatures uit die niet opgevuld kunnen worden. De instroom van nieuwe kraamverzorgenden is minimaal, recent opgeleid personeel vertrekt naar aanpalende sectoren en de uitstroom is groter dan de instroom. Het gevolg hiervan? Steeds groter personeelstekorten en kraamverzorgenden kunnen geen vakantie opnemen. Door dat laatste loopt het aantal overuren steeds verder op. De werkdruk is enorm groot en het ziekteverzuim ligt nu al op 10%.
Beloning loopt flink achter
Dagelijks ontvangen we bij de bonden berichten van kraamverzorgenden die de kraamzorg verlaten. Een veel gehoord argument is dat wat er van een kraamverzorgende gevraagd wordt niet in verhouding staat tot de beloning. Vakbonden krijgen letterlijk van leden te horen: “Mijn zoon werkt in de supermarkt en hij verdient meer dan ik terwijl ik dit werk al jaren doe en constant moet bijscholen”. De klacht van de kraamverzorgenden is terecht, niet alleen lopen de salarissen van zorgpersoneel 6 tot 7 procent achter op marktsectoren en de overheid, blijkt uit recent onderzoek van de Vereniging Brancheorganisaties Zorg (BoZ), kraamzorg loopt hier ook nog flink op achter. Onlangs is er een vergelijking gemaakt tussen de salarissen in de kraamzorg en andere zorgsectoren in opdracht van Zorgverzekeraars Nederland en werkgeversorganisatie Bo Geboortezorg. Zorgverzekeraars Nederland, de Nederlandse Zorgautoriteit en werkgevers zijn het erover eens dat de achterstand van salarissen ten opzichte van bijvoorbeeld de Verpleging Verzorging en Thuiszorg oploopt tot 10%.
Structurele oplossingen
Wij willen de minister met onze gezamenlijke brandbrief met klem verzoeken om in te grijpen. Zonder ingrijpen dreigen wij af te stevenen op een failliet van deze sector. De huidige ontwikkelingen binnen de kraamzorg vraagt om een urgente en directe oplossing. Zonder erkenning van de huidige precaire situatie én zonder directe interventie is er überhaupt geen sprake meer van een toekomstbestendige arbeidsmarkt in de kraamzorg.
Afgelopen zomer heeft de kraamzorg tijdelijk aan het financieel infuus gelegen van de zorgverzekeraars, nu zijn er weer dergelijke constructies mogelijk gemaakt. Ondertussen wijst iedereen naar elkaar, werkgevers, zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit maar niemand neemt de verantwoordelijkheid om tot een structurele oplossing te komen. Met tijdelijke lapmiddelen kunnen de vakbonden geen structurele loonsverhoging afspreken, laat staan dat er een begin gemaakt kan worden om de loonachterstanden in te lopen. Er is geen perspectief op verbetering en dat heeft gevolgen voor het prachtige werk in de kraamzorg, en de aantrekkelijkheid daarvan.
