10 Tips voor jou als jonge of oudere leraar voor de klas
Zorg voor een goede werk-privébalans. Als je jong bent, wil je vol gas geven. Oudere leraren wijzen je erop dat het slim is om te ontspannen in de avonden en weekenden. Ga je naar huis? Laat je werk dan dus los. Oh, en geef je les aan studenten van een vergelijkbare leeftijd? Kies er dan voor om buiten je woonplaats les te geven. Als je de kroeg ingaat, wil je geen studenten tegenkomen.
Sjirksjoerd Jager (35), docent Rijn IJssel, Arnhem
Geef als startende leraar aan dat je goede begeleiding wil. Zeker als je fulltime gaat werken. Want dan komt er zoveel op je af. Ook al heb je met stages veel ervaring opgedaan. Zoek eventueel een leraar waarmee je een goede klik hebt. Om zorgen te delen en dingen te bespreken die je lastig vindt. Oudere leraren hebben heel veel kennis en ervaring om van te leren.
Anke Wijnen (21), lerares groep 6 en 7, Kindcentrum Puur Sang, Mierlo
Gebruik 50% van je tijd voor aandacht voor de groep en 50% voor het overbrengen van de lesstof. Want lesstof kan alleen overkomen als er geen “obstakels” zijn. Het is trouwens het makkelijkst als je lesgeeft aan kinderen met ongeveer dezelfde leeftijd als van je eigen kinderen. Probeer daarom, als het kan, om “mee te groeien” met je leerlingen.
René van der Drift (65), (al 34 jaar) leraar Nederlands, Rodenborch College, Rosmalen
Soms word je als jonge docent in het diepe gegooid. Laat van je horen en zorg ervoor dat je een coach krijgt. Een collega waarbij je te rade kunt gaan. Bijvoorbeeld als je tips nodig hebt om je lessen efficiënter voor te bereiden of als je je zorgen maakt om een student en niet weet hoe je de situatie het best kunt aanpakken. Vecht voor je persoonlijke ontwikkeling en vraag bijvoorbeeld een cursus aan.
Yasmin van der Haven (30), docent NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden
Onthoud dit – hele ouderwetse – motto: eerst vrezen, dan liefhebben. Je moet niet meteen proberen om door alle leerlingen leuk gevonden te worden. Eerst moeten ze respect voor je hebben. Dat krijg je door consequent te zijn. Als dit goed gaat, gaan de leerlingen je waarderen. Vraag ook op tijd advies: als het goed gaat en als het niet goed gaat. Als het goed gaat, vraag je wat je beter kunt doen. Gaat het niet goed, dan vraag je hoe je het goed kunt doen.
Evert W. de Jong (78), gepensioneerd leraar, oud-voorzitter PCO en oud-vice-voorzitter CNV Onderwijs
Heb je een lastige leerling en weet je niet wat je ermee aan moet? Lees Everts verhaal in het ledenblad Werkend NL voor een tip die hij zelf op jonge leeftijd kreeg van een ervaren leraar.
5 Tips voor oudere leraren
Jonge leraren begrijpen beter in welke tijd kinderen nu opgroeien. Een tijd waarin kinderen bijvoorbeeld gewend zijn aan ICT. Leer daar als oudere leraar van door met jonge leraren in gesprek te gaan en blijven.
Anke Wijnen (21), lerares groep 6/7, Kindcentrum Puur Sang, Mierlo
Stop op tijd als je voelt dat het niet meer goed gaat. Trek aan de bel in plaats van alleen maar bezig te zijn om die eindstreep te halen. Daar kun je aan onderdoor gaan. Het beroep is zwaar en veeleisend. Beter ga je minder uren werken of andere taken vervullen. Maar om dat te kunnen doen, moet je wel op tijd aan de bel trekken.
Evert W. de Jong (78), gepensioneerd leraar, oud-voorzitter PCO en oud-vice-voorzitter CNV Onderwijs
Werk samen met een nieuwe docent; een soort buddy. Jonge leraren kunnen van oudere leraren leren. Maar andersom is dat ook zo: je kunt als oudere leraar dingen bijleren als het bijvoorbeeld gaat om digitale middelen.
Sjirksjoerd Jager (35), docent Rijn IJssel, Arnhem
Blijf jezelf vragen: doe ik nog wat ik leuk vind? Houd niet vast aan wat je hebt als dat niet meer is waar je blij van wordt. Blijf altijd doen waar je gelukkig van wordt.
Yasmin van der Haven (30), docent NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden
Werk samen met jonge collega’s. Deel jouw ervaringen en tips. Lukt iets niet? Vraag het de leerling. Vind je het werk niet meer leuk? Kijk hoe het komt. Misschien wil je minder uren lesgeven. Of misschien loopt het niet soepel, doordat het niet meer werkt op de manier waarop je het doet. Laat je bij dat laatste inspireren door een cursus. Maar kun je de drukte van een groep niet meer aan of kost lesgeven je alleen nog maar energie? Stop er dan mee. Je bent net een accu, en die is een keer leeg.
René van der Drift (65), (al 34 jaar) leraar Nederlands, Rodenborch College, Rosmalen
2 Bonustips voor schoolleiders
Een tip voor werkgevers: stimuleer de interactie tussen jonge en oudere docenten. Er valt zoveel meer uit deze twee groepen te halen als ze dingen met elkaar doorspreken.
Yasmin van der Haven (30), docent NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden
Een tip voor de school: zorg ervoor dat nieuwe leraren ook ná het eerste jaar coaching krijgen om met ze mee te kijken, lessen voor te bespreken, en om casussen, conflicten en andere niet leerstofgerichte zaken door te spreken.
René van der Drift (65), (al 34 jaar) leraar Nederlands, Rodenborch College, Rosmalen
