Hoe zit het met de beelden van online lesgeven?

Sinds het uitbreken van de coronacrisis wordt online lesgegeven door gebruik van videobellen. Daarbij worden leraar en leerling via hun computer gefilmd. Dat is een behoorlijke inbreuk op iemands privacy, maar niet altijd verboden. Het mag als een andere manier niet kan, zoals nu met corona.

Volgens de juridische dienst van CNV Onderwijs is het verstandig de inbreuk op de privacy zo klein mogelijk te houden. Gebruik een andere achtergrond, zodat niet de hele privé-omgeving in beeld komt of werk tijdens het videobellen vanuit een leeg klaslokaal. Het opnemen van videobeelden mag alleen met toestemming.

Waarom inzet camera’s

Vooraf zal de school duidelijke informatie moeten geven over wat er precies met de beelden gebeurt. Zoals of en waarom deze gegevens verwerkt worden en wanneer die worden gewist. Ook zal de school met de deelnemers duidelijk moeten communiceren over het hoe en waarom van de inzet van camera’s en dat gebruik daarvan door leraren en leerlingen is toegestaan als lesgeven op een andere manier niet kan. Het cameragebruik is dan uit te leggen als een gerechtvaardigd belang van de school.

Afweging maken

De autoriteit persoonsgegevens (AP) deelt deze mening en geeft het volgende aanvullende advies:

-Als school moet je een goede afweging maken of het nodig is om leerlingen (herkenbaar) in beeld te brengen. Voor het delen van de lessen met leerlingen thuis is dat wellicht niet (altijd) nodig, maar om te zien of iedereen aanwezig is en mee doet wellicht wel.

-Het is vanuit de AVG bezien aan te bevelen om zo min mogelijk gegevens te verwerken en privacy inbreuk te voorkomen. Het cameragebruik niet toepassen, dan wel dit zo veel mogelijk beperken, past bij dit uitgangspunt.

-Voor de inzet van camera’s bij het onderwijs kan de school, nu tijdens corona, kiezen voor de grondslag gerechtvaardigd belang. De school hoeft dan geen toestemming te vragen. Maar let op: gerechtvaardigd belang laat wel ruimte voor concreet individueel bezwaar van betrokkenen. In een dergelijk geval moet opnieuw bekeken worden of de inzet van een camera in dat specifieke geval gepast is.

Gedragsregels

Het is bij het vormgeven van videobellen vooral belangrijk transparant te zijn naar alle betrokkenen. Het opstellen van gedragsregels kan hierbij helpen. Er moet dan wel sprake zijn van een zeer uitzonderlijke situatie, waarbij enige flexibiliteit van alle betrokkenen mag worden verwacht. Uiteindelijk zal bij geschillen steeds een individuele belangenafweging dienen te worden gemaakt, gericht op het toewerken naar een oplossing waarbij alle betrokkenen recht wordt gedaan.