Anders organiseren

Voor wat voor winter staan we? Kunnen we voldoende ventileren als niet overal de ramen open kunnen? Als niet alle gemeenten meebetalen aan vervanging van het oude ventilatiesysteem? Hoe moeten we omgaan met al die piepende CO2-meters na een half uurtje les in de brugklas? Waar halen we vervangers vandaan als er een griepgolf uitbreekt of als collega’s langdurig uitvallen in verband met long covid? Overwegingen die bij alle schoolleiders wel eens door het hoofd spoken onder een koude douche, in een lege school of vlak voor een vergadering met de raad van toezicht. Deze uitdagingen het hoofd bieden vraagt om visie en zicht op toekomstgericht onderwijs.

Dat betekent focus, samenwerken daar waar mogelijk, maar ook ruimte bieden daar waar het kan. Dat betekent ook respect voor elkaars ziens- en werkwijze. Je verdiepen in wat de ander nodig heeft. Een vaardigheid die nog lang niet alle organisaties van nature onder de knie hebben. Er zullen samenwerkingsmodellen moeten ontstaan vanuit de praktijk en vanuit noodzaak. Dit vraagt om leidinggevenden die minder managen, maar meer inspirerend en onderwijskundig leider zijn. Leidinggevenden die zien wat de ander nodig heeft, die een goed werk- en leerklimaat voor alle medewerkers in het onderwijs realiseren. Schoolleiders moeten ook steeds beter weten wie hun partners zijn, zoals gemeenten, de kinderopvang, maar ook stagebedrijven waar hun leerlingen in de praktijk leren.

Dit vraagt om een goede financiële beloning voor alle leidinggevenden om zich gewaardeerd te voelen naast het welbevinden dat we van nature al vinden in het werk. Je zal maar leidinggevende mogen zijn in het onderwijs en de basis mogen leggen voor de toekomst van al die kinderen en jongvolwassenen die aan ons worden toevertrouwd.

Het onderwijs moet meer inclusief worden en dat betekent dat het onderwijssysteem niet meer alleen zou moeten bestaan uit lestijd, maar dat het een inclusief pakket is, waarin ontwikkeling, opvoeding en onderwijs samengaan. Om dit idee kans van slagen te geven, is het noodzakelijk dat dit niet alleen op het bordje van het onderwijs erbij komt, maar dat het zodanig anders georganiseerd gaat worden dat het van meerwaarde is voor de organisatie van het onderwijs, het tot stand brengen van een intensievere samenwerking tussen de verschillende partners, maar vooral ook dat het leidt tot een betere kwaliteit van onderwijs.

Het voeren van helder strategisch beleid leidt naar een visie op hoe je gezamenlijk goed toekomstbestendig onderwijs en opvoeding kunt realiseren. Ieder vanuit zijn eigen perspectief en verantwoordelijkheid. De leraar, de ondersteuner, de leerling, zijn ouders en niet als laatste de schoolleider. Laat het anders organiseren van het onderwijs niet een loze beleidskreet worden, maar een opstapje naar de toekomst en toekomstbestendig onderwijs!