'Doorwerken tot je 67e is best lang'

Hij komt toevallig net terug van een vergadering op het hoofdkantoor van CNV in Utrecht, zegt Dijcks. “Het was een interessante middag. We spraken onder meer over hoe we startende schoolleiders kunnen binden en boeien. Als nieuw bestuurslid vind ik het mooi om te ontdekken hoe alles binnen de vakorganisatie is georganiseerd. We staan bijvoorbeeld in nauw contact met de cao-onderhandelaars, die inmiddels hard aan het werk zijn voor de nieuwe cao. We voeden hen vanuit onze praktijkervaring.”

Interim-directeur

Dijcks zit 43 jaar in het onderwijs. “In 1980 ben ik begonnen als leerkracht. Ik heb ongeveer achttien jaar voor de klas gestaan. Sinds 1998 ben ik schoolleider, zo’n 25 jaar nu. In 2022 heb ik bovendien de bestuurdersopleiding afgerond.” Hij werkt momenteel als meerschoolse interim-directeur binnen de Almeerse Scholengroep (ASG), een bestuur met zo’n veertig basisscholen. Ook voert hij bovenschoolse bestuursopdrachten uit. De afgelopen twee jaar gaf Dijcks leiding op zes locaties. De keuze om als interim-directeur te willen werken is een heel bewuste, legt hij uit. “Zet mij niet op één school, want dat gaat me vervelen. Elke school heeft een andere sfeer, daar houd ik van.” In totaal werkte hij in zijn loopbaan al op meer dan twintig scholen. “Binnenkort start ik op de 23e. Ik was schoolleider in onder meer Amsterdam Bijlmer, Hoofddorp, Heemskerk en Zaanstad; voornamelijk in de randstad dus. Op openbare, christelijke, katholieke en levensbeschouwelijke scholen. Het is verrijkendom steeds weer in aanraking te komen met andere opvattingen, andere mensen en andere situaties. Daar leer ik van en het houdt mij fris.”

Levensvragen

Zingeving is belangrijk in zijn leven, zegt hij. “Ik wil graag van maatschappelijke betekenis zijn. Dat is ook een van de redenen waarom ik het onderwijs ben ingegaan. Ook het geloof speelt een grote rol voor mij. Ik ben als bewust christen actief in de kerk, was bestuurslid van een biblecollege en zit in een werkgroep over levenswijsheden. Daarin gaan we in gesprek met elkaar over levensvragen. Ik ervaar dat als heel voedend.” Een andere hobby is volleybal. Lachend: “Mijn vrouw zegt wel eens: je bent bijna elke avond weg. Maar gelukkig geldt dat ook voor haar. Beiden houden we ervan een dynamisch bestaan te leiden. We zijn inmiddels 42 jaar getrouwd en hebben vier kinderen: twee zonen en twee dochters.”

Mooi, maar pittig vak

Dijcks is al heel lang lid van CNV, vertelt hij. “Dat was ik als leerkracht al. Ik volgde regelmatig cursussen bij CNV, zoals over timemanagement en loopbaanoriëntatie. Ik heb het altijd belangrijk gevonden mezelf te ontwikkelen.” Als bestuurslid wil hij de positie van schoolleiders helpen verbeteren. “Het is een mooi, maar ook verantwoordelijk en pittig beroep. Als senior directeur, die gepokt en gemazeld is, wil ik graag een steentje bijdragen aan de verdere professionalisering van het vak.” Een van de punten waarvoor het nieuwe bestuurslid zich hard wil maken, is de beloning voor managementfuncties. “Gelukkig zijn de salarissen van leerkrachten in het primair onderwijs inmiddels gelijkgetrokken met die van docenten uit het voortgezet onderwijs. Maar op het leidinggevende niveau is die scheefgroei niet opgeheven. Daar is nog een slag te maken.”

Scholingsdagen

Verder wil Dijcks zich inzetten om scholingsdagen te organiseren voor schoolleiders. Nog een thema dat hem bezighoudt, is duurzaam (door)werken. “Hoe zorgen we ervoor dat schoolleiders op latere leeftijd nog door kunnen? Het is nog niet eens zo heel lang geleden dat je in het onderwijs op je 57e met de VUT kon. De pensioenleeftijd is in relatief korte tijd flink verschoven. Maar is dat reëel, vraag ik me weleens af. Niet iedereen kan het aan om tot z’n 67e te werken. Dat zie ik ook om me heen bij collega-directeuren. Voor sommigen is het zelfs een lijdensweg zo lang door te moeten. Zelf merk ik natuurlijk ook dat ik ouder word. Ik ben nog heel fit maar heb minder energie dan vroeger.”

First things first

Dijcks houdt zijn werk goed vol, mede omdat hij heel “efficiënt” is, zegt hij. “Ik ben behoorlijk gestructureerd. Dat zit in mijn aard, maar ik heb me ook laten inspireren door de boeken van Steven Covey. Zijn theorieën over omgaan met spanningen en energieverlies spreken mij enorm aan. Zo pas ik graag de strategie van first things first toe. Stel: ik zet vandaag een paar afspraken in mijn agenda voor volgende week. Dan bereid ik die liefst zo snel mogelijk voor, in plaats van ermee te wachten tot bijvoorbeeld de dag zelf. Dat geeft rust. Door steeds voor de troepen uit te lopen, zoals ik dat noem, houd ik ruimte over in mijn agenda, wat ook effect heeft op de werkvloer. Mijn deur staat altijd open voor medewerkers, zodat ze makkelijk bij me naar binnen kunnen lopen. Ik vind het belangrijk dat zij het gevoel hebben dat ik ervoor hen ben.”

Communiceren

Wat hem verder typeert als schoolleider, is dat hij hecht aan duidelijke communicatie. “Elke ochtend om half acht gaat er bijvoorbeeld een appje uit naar het team met de belangrijkste informatie voor die dag: wie is er afwezig, wat wordt de bezetting, wat is het tijdstip van eventuele vergaderingen; dat soort mededelingen. Eén keer in de week op vrijdag stuur ik een mail, waarin nog wat uitgebreidere zaken aan bod komen. En elke dag om 8.10 uur ben ik aanwezig in de teamkamer voor de briefing, zodat collega’s me kunnen benaderen voor vragen. Daarmee wil ik bereiken dat zij ontspannen aan hun dag voor de klas kunnen beginnen. Dat verdienen ze, net als de kinderen.”