Knoppen

Om te werken aan het lerarentekort zet de overheid in op de vorming van onderwijsregio’s. Volgens het ministerie ontstaan er door de inrichting hiervan nieuwe knoppen om aan te draaien om het lerarentekort het hoofd te bieden. Samenwerken met andere scholen aan knelpunten is goed en zinvol. Maar welke nieuwe knoppen de onderwijsregio oplevert, is mij nog niet duidelijk. Sowieso heb ik moeite met de uitdrukking ‘aan knoppen draaien’ in onderwijsland. Het suggereert een vorm van beheersing en maakbaarheid die het onderwijs vreemd is. Personeel dat er niet is, ga je met de meest aanlokkelijke wervingscampagne binnen de onderwijsregio niet vinden. Als we geen docenten Duits en Frans meer opleiden, kunnen we ze ook niet matchen of aan onze regio binden.

Ondertussen tuigen we met elkaar met stoom en kokend water die onderwijsregio op. In oktober moet er een aanvraag bij het ministerie liggen. Het gaat om veel geld en daarmee om veel belangen. Daarom doen alle besturen mee: die regio gaat er komen. Er zijn vergaderingen over governance, projectleiders die subsidieaanvragen schrijven, regieteams, adviesbureaus die een logo ontwerpen, bestuurdersbijeenkomsten op een hippe locatie (geen school uiteraard). Als alle mensen die er druk mee zijn één dag per week voor de klas gaan staan, is al een deel van het lerarentekort opgelost.

Waarom doen we dat niet… voor de klas staan? Wat maakt nu dat het aantrekkelijker is óver onderwijs te adviseren, te vergaderen en te besturen in plaats van onderwijs te geven? Kunnen we die knop omzetten?

Ik probeer ieder jaar als schoolleider in het primaire proces te blijven werken door een paar colleges te geven, mee te gaan met enkele excursies en een leerling te begeleiden bij haar profielwerkstuk. Het zijn kleine activiteiten, maar uiterst leerzaam voor mijn werk. Het leert me keer op keer op dat als het gaat om het lerarentekort, we vooral moeten investeren in docenten zélf. Allereerst en allermeest door goed werkgeverschap met de daarbij behorende financiering. Zodat we onze zij-instromer die te hard van stapel liep, eerst een half jaar ruimte kunnen geven om mee te kijken in de klassen bij ervaren docenten. Door kleinere klassen te maken, zodat aandacht voor iedere leerling een haalbaar perspectief wordt. Door oudere collega’s de taak te geven om starters te begeleiden in plaats van gaten dicht te lopen.

Dat kan alleen als we de focus verleggen naar de mensen in de scholen in plaats van tijd en energie voor structuren, beleid en belangen. Dat er structurele financiële middelen voor docenten en onderwijsondersteuners ín scholen beschikbaar komen. Minder mensen rond het onderwijs en meer mensen in de school. Niet draaien aan knoppen, maar met hart en handen voor de klas!