Voor ons als gezamenlijke sectorgroepen was het de eerste keer om op deze manier onze themadag inhoud te geven. Best spannend om te kijken of er voldoende belangstelling was en hoe dit allemaal zou gaan verlopen. Tijdens eerdere masterclasses hebben we Marcel als een inspirerend persoon ervaren, komt dit ook uit de verf bij een webinar ? Ik heb in ieder geval genoten en uit reacties van een aantal van de ruim 200 deelnemers, begrijp ik inmiddels dat ik hier niet alleen in sta. Het raakte de kern van ons vak. In deze periode van online onderwijs waar de sociale interactie met kinderen anders is, was het inspirerend om weer vooruit te kijken en te weten wat we moeten of kunnen doen als de scholen weer open zijn.
Na het openingswoordje van Marijke van Amersfoort namens CNV Onderwijs, wist Marcel in dit webinar mooi de koppeling te maken tussen de actualiteit van deze coronatijd en dit in te kaderen binnen het gedachtegoed van pedagogisch tact. Juist in deze periode waar kinderen vaker niet lekker in hun vel zitten, is het belangrijk pedagogisch handelen extra aandacht te geven. Handelen vanuit de intuïtie en het hart, zijn belangrijke uitgangspunten voor onderwijsmensen als je kinderen wilt laten voelen, ervaren dat ze er echt toe doen. Je bewust worden van wat bij jou als leerkracht intuïtief goed werkt naar de kinderen toe en dat expliciet inzetten, vergroot het welbevinden en de betrokkenheid.
Toch komt het geregeld voor dat we tegen de grenzen van onze mogelijkheden aanlopen en dit dan als een probleem ervaren. Het is beter om een probleem te definiëren als zorgen om het kind, zorgen voor ons onderwijs en te kijken hoe we dit gunstig kunnen beïnvloeden. Mooi om te horen zeggen dat er dan maar weinig problemen zijn. Marcel spreekt van dilemma’s, een spanningsveld tussen twee fenomenen die om voorrang vechten. Door kinderen mee te nemen in het dilemma , neem je ze mee in jouw intenties en merken ze dat je als mens van hart tot hart betrokken bent. Dit helpt hen in hun gedragskeuze. Als zich een herhaling van dezelfde incidenten voordoet, spreekt Marcel van een patroon. Bepaald gedrag wordt dan voorspelbaar. Het voorbeeld van de leerkracht die zich omdraait naar het bord en de twee voorspelbare leerlingen die beginnen te ruziën of te praten, is een ervaring die we bijna allemaal kennen. Door aan te geven dat je als leerkracht weet wat er gaat gebeuren en de leerlingen expliciet te vragen dit niet te doen, doe je een beroep op het morele geweten van de leerlingen of ben je op zijn minst bezig met de bewustwording van het morele geweten. Je hebt altijd de keuze om iets niet of iets wel te doen.
In zijn webinar spreekt Marcel van pedagogische wetten. Hij noemt er twee. De psychologische basisbehoefte, waarin relatie een belangrijke rol speelt. Je hebt de relatie nodig om de mate van autonomie in te kunnen schatten voor een leerling. Je geeft een kind de vrijheid waar ze ook de verantwoordelijkheid voor kunnen nemen. Deze pedagogische differentiatie zorgt voor intrinsieke motivatie bij kinderen. Zo proberen we samen het mysterie van de goede leraar, de goede conciërge, onderwijsassistent of schoolleider te ontrafelen.
Mooi om te zien dat via chats en persoonlijke vragen dit webinar interactief werd en mensen hun persoonlijke dilemma’s deelden. Dit smaakt wat sectorgroep PO en sectorgroep Schoolleiders betreft, naar meer. Op het einde van het verhaal van Marcel werd verwezen naar de podcast van het mysterie van de goede leraar en het e-learning traject Pedagogisch tact. Dit online traject is met korting te volgen voor CNV-leden voor de prijs van € 175. Meer hierover is te vinden op de website van CNV Onderwijs en CNV Schoolleiders.
Ik besef heel goed dat ik in deze review het verhaal van Marcel eigenlijk te kort doe. De inspiratie, het authentieke karakter en de ervaring die je hebt als jezelf een masterclass of webinar volgt, kan ik niet overbrengen. Ik hoop wel dat ik jullie nieuwsgierig heb gemaakt naar een volgende keer. In deze coronatijd vol dilemma’s voor ons onderwijsmensen, is het heel mooi om te weten wat we moeten doen als we eigenlijk niet weten wat we moeten doen.
Namens sectorgroep PO en sectorgroep Schoolleiders wens ik ieder veel succes en sterkte in de hectiek van ons onderwijs en de coronaperikelen. Met de woorden van Marcel in gedachten; er zijn weinig problemen, maar wel dilemma’s, vraag ik vooral om deze dilemma’s met ons te delen zodat wij als onderwijsbond deze kunnen bespreken in de diverse overleggen. Blijf gezond en tot ziens.
Yvonne Vaes
Bestuurslid Sectorgroep CNV Schoolleiders
