Zo signaleert de commissie dat signalen over problemen in de uitvoering niet altijd bij de juiste mensen terechtkomen en dat werknemers zich niet altijd veilig voelen om misstanden te melden. Met name de aanbeveling om de uitvoering meer zeggenschap te geven stemt het CNV hoopvol. Dat is ook een van de aanbevelingen die de bond vorig jaar november heeft gedaan tijdens de hoorzittingen van de commissie, op basis van een uitgebreide enquête onder de leden bij deze organisaties. Het CNV vindt het cruciaal dat de aanbevelingen van de commissie terecht komen in het regeerakkoord.
Luister naar de werkvloer
Patrick Fey, voorzitter CNV Overheid: ‘We hebben over de effectiviteit en de problemen van de uitvoeringsinstanties uitvoerig gesproken met onze leden en ze bevraagd hoe het beter zou kunnen. Rode draad was: luister naar de werkvloer. Dat geluid hebben we weergegeven tijdens de hoorzittingen. Ernstige problemen waardoor duizenden mensen ernstig in de knel komen, zoals bij de kinderopvangtoeslag, moeten in de toekomst worden voorkomen. Het is nu zaak de aanbevelingen van het rapport te vertalen in acties die invloed hebben op de ambtelijke top van de diensten, op het middenkader en op de werkvloer. Maar allereerst moeten de conclusies een belangrijke plaats krijgen in het regeerakkoord dat op uitvoering getoetst moet worden.’
Kritisch volgen
Het CNV zal de uitvoeringsproblematiek blijven bespreken met de mensen op de werkvloer en de signalen daarover doorgeven aan de Tweede Kamer. Fey: ‘Iedereen lijkt het er over eens dat er lering moet worden getrokken uit wat er is gebeurd. We gaan er van uit dat de politieke wil er is om de aanbevelingen van de TCU uit te voeren. Maar het is wel opmerkelijk dat vijf van de zeven leden van de commissie niet op de kieslijst staan van hun partij voor de Kamerverkiezingen. En van kandidaten Özütok (GL) en Slootweg (CDA) is het vanwege hun plaats op de kieslijst twijfelachtig of ze gekozen worden. Dat vinden wij een zorgelijk signaal.’
Ledenonderzoek
Fey: ‘Het rapport van de commissie toont aan dat er veel moet verbeteren. Het moet een keerpunt zijn. Bij de uitvoering van overheidsbeleid moet de menselijke maat weer terug. De mensen op de werkvloer hebben ruimte nodig om hun werk goed te doen.” CNV Overheid deed uitgebreid onderzoek onder leden bij de Belastingdienst, CAK, CBR, DUO, SVB en UWV. De leden gaven aan de verdwenen menselijke maat zeer te missen en het verschrikkelijk te vinden waartoe dat heeft geleid. Een derde van de respondenten vond dat hun kennis onvoldoende wordt benut. Bij nieuw beleid of nieuwe wet- of regelgeving op het werkterrein van de uitvoeringsinstanties werden tot nu toe uitvoerende ambtenaren nauwelijks betrokken. Bij de Belastingdienst geldt dat voor 73 procent van de respondenten; bij UWV is dit 49 procent. Met de eindeloze reeks nieuwe moeilijkheden rond de Belastingdienst (nu weer gedupeerde zelfstandigen) en het UWV (langslepende zaak rond IVA-uitkeringen) lijkt de relevantie van het advies van werknemers van deze diensten alleen maar toe te nemen.