Dit blijkt uit een CNV-analyse. CNV luidt de noodklok in een brief naar de Tweede Kamer, die hier op 23 januari over debatteert en gaat hier vandaag over in gesprek met de staatssecretaris.
‘Het kabinet slaat de plank mis met de nieuwe plannen. Het doel van het kabinet is om meer ouders aan het werk te krijgen en de opvang goedkoper te maken. Maar dit plan in deze vorm zorgt voor het tegenovergestelde. Het kabinet creëert een opvangloterij. Honderdduizenden kinderen staan straks op een wachtlijst en ouders kunnen niet werken,’ stelt Justine Feitsma, CNV-bestuurslid.
Explosieve toename vraag
Het tekort aan kindplaatsen komt door de explosieve vraag naar kinderopvang, als deze ‘gratis’ wordt. Informele opvang (zoals opa’s en oma’s) zal immers vervangen worden, zo tonen meerdere onderzoeken aan. Er komt al een tekort van 12.000 mensen aan in de sector doordat veel medewerkers met pensioen gaan. Door kinderopvang gratis te maken, loopt het tekort op tot 33.000 medewerkers, blijkt uit cijfers van het ministerie zelf. Als gevolg hiervan zullen veel kinderen straks geen plek meer hebben. CNV-berekeningen tonen aan dat er 200.000 kinderen geen plek meer hebben op de BSO en 75.000 kinderen kunnen fluiten naar een plek op een kinderdagverblijf.
Veel werkende ouders komen in de problemen in een tijd waarin de arbeidsmarkttekorten al zeer groot zijn. De kans op een plek op de opvang loop fors terug. Deze ouders kunnen niet gemist worden op de arbeidsmarkt. We vragen het kabinet om de plannen drastisch te herzien,’ aldus Feitsma. ‘Het is onbegrijpelijk dat het kabinet zelf een flink tekort aan medewerkers signaleert, maar de plannen alsnog stug doorzet.’
Inzetten op hogere instroom
CNV pleit ervoor dat het kabinet volledig gaat inzetten op een hogere instroom van nieuwe medewerkers. ‘Wie nu in de opvang wil werken, loopt vaak tegen drempels aan en een opleiding die soms te lang duurt. De sector moet daarom inzetten op leerwerkplaatsen, waar medewerkers in de praktijk worden opgeleid en direct meedraaien op de groep. Dit verhoogt ook direct de kwaliteit: meer mensen op de groep betekent immers meer aandacht voor het kind.’
Minder verslagen
Daarnaast zet CNV hoog in op de cao: hogere lonen en betere reiskostenvergoedingen. Ook wenst CNV meer zeggenschap voor medewerkers te realiseren, zoals meer grip op roosters en het verminderen van de administratieve lastendruk. ‘Medewerkers in de opvang zijn steeds drukker met het rapporteren en schrijven van verslagen per kind. De vraag is in hoeverre dit nog bijdraagt aan een betere kwaliteit. Kwaliteit is voor veel ouders dat hun kind plek op de opvang heeft en daar een prettige tijd heeft.’
Feitsma: ‘Het behoud van huidige medewerkers en bevorderen van de instroom van nieuwe medewerkers is prioriteit nummer één voor CNV. Dat zou het ook voor het kabinet moeten zijn. Teveel ouders kunnen nu al geen gebruik maken van de opvang en lopen tegen lange wachtlijsten aan. Het kabinet moet samen met de sector eerst aan de slag met het vergroten van de instroom aan nieuwe medewerkers. CNV is uiteindelijk voor gratis kinderopvang. Het kabinet toont hierin goede ambities, maar met de ondoordachte manier waarop het kabinet nu te werk gaat, loopt de opvang volledig in de soep.’
