In 2024 noteerde NS maar liefst 1.095 ernstige incidenten. Het gaat om incidenten in de A-categorie: dit zijn de meest ernstige incidenten, die vallen onder het strafrecht. Het gaat dan om bedreigen, bespugen of lichamelijk geweld. In de afgelopen jaren is er een continue stijging in deze categorie geweest, blijkt uit de cijfers:
- 2021: 744
- 2022: 965 (+30%)
- 2023: 1.042 (+8%)
- 2024: 1.095 (+5%)
Steeds vaker fysiek geweld
'Het is schokkend om te constateren dat - ondanks alle aandacht hiervoor en alle maatregelen die in de afgelopen jaren al zijn genomen - het aantal incidenten nog steeds toeneemt in plaats van afneemt', vindt Jongsma. 'De lontjes worden steeds korter en het komt ook steeds vaker tot fysiek geweld. Een toename van 34% NS-werknemers met lichamelijk letsel, in één jaar tijd, dat vind ik echt bizar.'
Vooral op stations gaat het steeds vaker mis
Terwijl het aantal incidenten in de treinen iets is afgenomen, gaat het vooral steeds vaker mis op de stations. Jongsma: 'We maken ons hier echt zorgen over, dit moet stoppen. We willen gerichte acties op stations, vooral bij evenementen, zoals carnaval, festivals of voetbalwedstrijden. Bepaalde groepen NS-werknemers moeten ook hulpmiddelen krijgen die een preventieve werking hebben, zoals een bodycam of wapenstok. We willen ook een veel strengere handhaving. Meteen lik op stuk: boetes uitdelen en zo nodig voor een bepaalde periode een stationsverbod.'
Voortdurend in gesprek met NS
De vakbonden zijn voortdurend in gesprek met NS over de sociale veiligheid in de treinen en op de stations. 'We staan aan dezelfde kant, we doen er met elkaar alles aan om ervoor te zorgen dat NS-werknemers op een veilige manier hun werk kunnen doen. En dat dit werk aantrekkelijk blijft voor nieuwe groepen werknemers. Maar we hebben daarbij ook medewerking nodig vanuit de politiek, bijvoorbeeld als het gaat om de mogelijkheid voor NS-medewerkers om sneller iemands identiteit vast te stellen.'
Actie tegen stijgende agressie
In april vorig jaar voerden werknemers nog actie tegen de stijgende agressie in het openbaar vervoer: alle treinen, bussen en trams stonden 3 minuten stil. Jongsma: 'Het is een hardnekkig probleem, het is soms om moedeloos van te worden. Maar dit kunnen en willen we gewoon niet normaal gaan vinden met elkaar.'
