Beide CNV-onderhandelaars maakten van dichtbij mee hoe medewerkers van BCC (Van der Elsen) en BigBazar (Maas) onnodig hard werden geraakt in aanloop naar en in de nasleep van het faillissement van hun winkelketens. ‘Hun belang werd compleet genegeerd.’
In de boedel
Zo kwamen bij BCC mensen die een vso tekenden bedrogen uit, bleek pensioenpremie in de zak van de werkgever te zijn verdwenen, zorgde een ultieme uitverkoop voor dreigende situaties in de winkels en eindigde de personeelspot van meer dan een ton in de boedel, ten gunste van de schuldeisers. Van der Elsen: ‘Als we als vakbonden eerder aan boord waren geweest, hadden we medewerkers beter kunnen ondersteunen en adviseren. En we hadden de werkgever en curator kunnen aanspreken op hun verantwoordelijkheden richting de medewerkers. Nu is dat allemaal niet gebeurd.’
Kansloze reddingsmissies
Bij BigBazar werden medewerkers het slachtoffer van enkele kansloze reddingsmissies die de pijnlijke aanloop naar het faillissement onnodig rekten. Dat ze aan het werk moesten blijven, was het enige wat ze wisten. Voor de rest hoorden ze niks van hun werkgever, ook niet of ze nog uitbetaald zouden worden. ‘Ondertussen kregen wij wel allerlei verontrustende signalen binnen’, zegt Erik Maas. ‘Bijvoorbeeld dat leveranciers zomaar op de stoep stonden om spullen terug te halen. Dat deurwaarders en agenten onverwacht langskwamen om spullen in te vorderen. We hebben zelfs gehoord dat water en licht zomaar afgesloten werden, terwijl de winkel nog gewoon open was, omdat rekeningen niet waren betaald. Als we als bonden eerder betrokken waren, hadden we deze mensen kunnen adviseren en de werkgever eerder kunnen aanspreken op goed werkgeverschap. Na het faillissement moesten ze bovendien nog heel lang onderbemand filialen openhouden om het laatste restje geld uit de onderneming te peuren. Dat heeft de druk op hen alleen maar vergroot en de stress en angst doen toenemen. Graag hadden wij met de curator aan tafel gezeten om deze onveilige situaties te voorkomen.’
Waarom geen SER faillissements-gedragscode?
‘Er bestaan al SER gedragscodes rond fusies, waarom niet rond faillissementen?’, vragen de beide CNV-bestuurders zich hardop af. ‘Een faillissement is immers net zo’n heftige ontwikkeling voor medewerkers’, zegt Van der Elsen. ‘In die code zou moeten komen te staan dat je overleg voert met vakbonden als het financieel slecht gaat en dat vakbonden aan tafel blijven op het moment dat de curator het stokje overneemt.’
Maas vult aan: ‘Daarmee zorg je ervoor dat ook de belangen van de medewerkers gediend worden voor en tijdens een faillissementsproces en kun je erop toezien dat de werkzaamheden die nog moeten worden uitgevoerd op een veilige en correcte manier worden gedaan. Bij een faillissement zijn de medewerkers al het kind van de rekening. We moeten voorkomen dat ze ook nog een makkelijk doelwit worden.’