Zelfstandig ondernemer Joop Muller over pensioenopbouw

Joop Muller (60) werd in 1992 zelfstandig ondernemer na een korte tijd in loondienst te hebben gewerkt. “In die tijd was het nemen van een pensioenverzekering bijna onbetaalbaar,” vertelt hij, “zelfs de aanloopverzekeringen die toen mogelijk waren, waren voor een beginnend ondernemer niet op te brengen.” 1992 markeert voor Joop dan ook het einde van zijn pensioenopbouw – de afgelopen dertig jaar heeft hij geen pensioen opgebouwd.

Ondernemer pur sang

Joop is ondernemer pur sang. Hij onderneemt veel, maar pensioenopbouw blijft achterwege. Zijn eerste onderneming is een succes, maar eist z’n tol in het familieleven van Joop en zijn compagnons. Ze besluiten het bedrijf van de hand te doen en maken een mooie winst, maar bij lange na niet genoeg om te kunnen stoppen met werken. Na de verkoop gaat Joop terug de schoolbanken in en start hij een natuurgeneeskundige praktijk. Het is dankbaar en interessant werk, hoewel het zijn pensioenopbouw niet helpt: “Pensioenopbouw is iets waar je op dat moment eigenlijk helemaal niet mee bezig bent. Het betalen van je levensonderhoud staat op de eerste plaats. Je oudedagsvoorziening is dan een ondergeschoven kindje.”

Na tien jaar merkt Joop dat het constant omgaan met het lijden van patiënten hem zwaar valt: “Het is natuurlijk mooi om patiënten te helpen, maar het werk eiste zijn tol. Ik haalde er steeds minder energie uit.” Zijn vrouw en hij stoppen met de praktijk, en openen hotel in Oostenrijk. Dat blijkt maar een tussenstation te zijn wanneer de vrouw van Joop een skiongeluk krijgt.

Ze besluiten het hotel te verkopen. Het geld steekt hij in een nieuwe onderneming die hij met zijn zoon start: een app waarmee gebruikers samen kunnen gaan sporten. Die investering pakt, mede door de uitbraak van Covid-19, slecht uit. In de winter van 2020 gaat Nederland voor een tweede keer op slot, waarmee het bedrijf, waar zo ongeveer al zijn spaargeld in zat, ter ziele ging. Wat overeind bleef was een zijpad van die hoofdonderneming: energiekauwgum. Dat bedrijf, Grizz Energy Gum, draait nu een jaar, en begint nu langzaam maar zeker van de grond te komen, mede door partnerschap met verschillende topsport-organisaties.

Het betalen van de rekeningen heeft topprioriteit. Pensioenopbouw is dan een ondergeschoven kindje.
Joop Muller- zelfstandig ondernemer

Pieken en dalen

Door de vele pieken en dalen is het er voor Joop door de jaren heen constant bij ingeschoten een pensioen op te bouwen. “Ik ben eigenlijk nooit écht door die startup fase gekomen. Ik ben nu 60 en zou razendsnel nog iets van pensioen moeten opbouwen. Al weet ik niet hoe ik dat voor elkaar krijg.”

De hoop is dat de energiekauwgum een gouden greep blijkt – dat over een aantal jaar die onderneming sterk genoeg is dat zijn zoon het voort kan zetten. En dat hij er wat geld uit kan halen voor zijn pensioen. Voorlopig zit dat er nog niet in, vertelt Joop: “Ik werk nu, als extra inkomstenbron, ochtenden in loondienst. De middag en avond steek ik dan in de onderneming.”

Die bijbaan is de eerste keer sinds zijn dertigste dat Joop weer een klein beetje pensioen opbouwt. Dat zzp'ers over het algemeen nauwelijks pensioen opbouwen verbaast hem allerminst: “Dat onderschrijf ik vanuit eigen ervaring. Dat daar verandering in moet komen, weet hij ook.

Bewustwording pensioenopbouw

Muller ziet heil in het vergroten van pensioen bewustzijn bij zelfstandigen. “Als zzp'er onderneem je. Daar ben je druk mee. Pensioen is vaak toch een ver-van-mijn bed show,” vertelt hij. De sleutel is volgens hem het gaandeweg vergroten van pensioen bewustzijn onder zelfstandigen: “Als de zaak eenmaal draait en er voldoende inkomsten binnenkomen, zouden bijvoorbeeld je accountants je moeten wijzen op de nut en noodzaak van pensioenopbouw.” Muller adviseert de jonge ondernemersgeneratie om wel direct pensioen opzij te leggen. “Start met pensioenopbouw zodra dat kan. Dan loop je straks niet tegen een pensioengat aan.”