Wanneer is het te koud om te werken?
De Arbowet zegt niet duidelijk bij welke temperatuur het te koud is om te werken. Kou wordt namelijk niet alleen bepaald door de echte temperatuur. De gevoelstemperatuur is ook belangrijk. Misschien vriest het buiten niet, maar voelt dat voor jouw lichaam wel zo. Hoe koud het voelt? Dat wordt bepaald door:
- de temperatuur
- de windrichting en de windsnelheid
- de kleding die jij draagt
Op je werkplek speelt nog meer mee. Bijvoorbeeld:
- of je baas maatregelen heeft genomen
- of je binnen of buiten werkt en het koude weer invloed heeft op je werkzaamheden
Al deze dingen bepalen of een werkplek té koud is. Denk jij dat het te koud is op jouw werk? Maar weet je het niet zeker? Je kunt een arbodienst om hulp vragen. Een deskundige kan jouw situatie beoordelen.
Vorstverlet
Werk je veel buiten? Sommige cao’s hebben vaste regels over werken in de kou. Een vorstverlet. Je hoeft dan niet te werken. Wat die regels zijn? In het tabel vind je een paar voorbeelden van cao’s.
Regels voor werken in de kou
Cao Bouw & Infra
Vriest het? Je hoeft niet te werken als:
- de wegen en looppaden op de werkplek onbegaanbaar zijn;
- er op je apparatuur of je werkplek een dikke laag sneeuw ligt die je niet makkelijk kunt wegschuiven, of;
- er geen doorwerk- of winterkleding beschikbaar is.
Is de gevoelstemperatuur -6 graden of lager? Ook dan mag je werk neerleggen. Wordt om 09.30 dezelfde gevoelstemperatuur gemeten door het KNMI? Of geldt 1 van de bovenstaande problemen nog? Dan mag je naar huis.
Ben je een steigerbouwer? Dan werk je bij een gevoelstemperatuur van -6 graden of lager in blokken van 1,5 uur. Tussendoor neem je minimaal 15 minuten pauze om op te warmen.
Cao Afbouw
Je mag je werk neerleggen bij een vorstdag. Een dag geldt als een vorstdag als:
- de temperatuur tussen 0.00 en 07.00 uur -3 graden of lager was;
- de temperatuur tussen 07.00 en 09.30 -0,5 graden of lager is;
- de temperatuur om 09.30 uur -1,5 graden of lager is.
Cao Schilder
Je mag je werk neerleggen bij een gevoelstemperatuur van -6 graden of lager. Deze gevoelstemperatuur wordt bepaald door informatie van Infoplaza.
Cao Dakdekker
Je mag je werk neerleggen:
- bij vorst, sneeuw, ijzel of een glad dak;
- en als de gevoelstemperatuur -6 graden of lager is.
Cao Metaal en Techniek
Je mag je werk neerleggen als je op je werkplek te maken hebt met vorst, harde wind, hoog water, overstroming, ijs, sneeuw, gladheid of dooi. Dit heet gedwongen verzuim.
Wat mag ik van mijn baas verwachten?
De temperatuur op je werk mag niet voor klachten of schade aan je gezondheid zorgen. Jouw werkgever moet er alles aan doen om dit te voorkomen. Is het koud? Dan moet je baas maatregelen nemen om je te beschermen tegen de kou. Je baas kan bijvoorbeeld:
- zorgen voor pauzes in een warme ruimte;
- zorgen voor kortere werktijden of extra pauzes;
- werkzaamheden afwisselen met werk op een warme plek;
- kleding geven die je warm houdt en beschermt tegen de wind en regen;
- andere persoonlijke beschermingsmiddelen geven, zoals handschoenen of een heatpack;
- je werkplek buiten afschermen voor wind, regen en kou;
- je werkplek binnen op temperatuur houden en tochtvrij maken.
Waar kan ik zelf op letten?
Niet alleen je baas is verantwoordelijk voor jouw veiligheid. Let ook zelf op dat je je goed en warm aankleedt. Zeker als je buiten werkt. Het grootste gevaar van extreme kou? Je kunt onderkoeld raken of last krijgen van bevriezing. Bijvoorbeeld van je vingers, oren of neus. Je kunt ook last krijgen van:
- hartkloppingen;
- vingers die zo koud zijn dat je je gereedschap niet goed meer kunt gebruiken;
- een slechte concentratie.
Wat kan ik doen als het te koud is op mijn werk?
Vind je het te koud op je werk? Ga dan eerst met je baas praten. Samen kun je kijken welke maatregelen je baas kan nemen. Is er echt niets tegen de kou te doen? En is het te koud om je werk te doen? Dan kun je in overleg met je baas misschien je werk neerleggen.
Mijn baas neemt geen maatregelen
Is het te koud op je werkplek en neemt je baas geen maatregelen? Ook niet na een gesprek? Dan kan je dit melden bij de inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Mag ik stoppen met werken bij extreme kou?
Je kunt niet zomaar stoppen met werken. Ook niet bij extreme kou. Stoppen met werk mag alleen als je gezondheid of veiligheid meteen in gevaar is. Denk je dat je gevaar loopt op je werk en doet je baas er niets aan? Neem contact op met de vakbond. Dan kijken deskundigen of je het recht hebt om je werk neer te leggen.
Koudewijzer of vorstverlet
Werk je buiten? Op de Koudewijzer van TNO zie je wat de gevoelstemperatuur is en hoe groot het risico is op letsel door kou. Werk je in de bouw? Download de Vorstverlet App voor informatie en tips over werken in de kou.
Elke situatie is anders. Deze tekst is een algemene voorlichting en geen persoonlijk advies. Voor persoonlijk advies en rechtshulp kun je terecht bij onze deskundige juristen.
