Veilig werken tijdens je zwangerschap
Je werkgever moet voor een veilige werkplek zorgen. Dat betekent dat je werkgever zoveel mogelijk rekening moet houden met jou en je zwangerschap. Jouw werk mag geen gevaar zijn voor je zwangerschap of je kind. Je werkgever is dan ook verantwoordelijk om de nodige aanpassingen te doen en maatregelen te nemen. Bijvoorbeeld:
- aanpassen van je werkplek;
- aanpassen van je werktijden;
- aanpassen van je werkzaamheden. Soms zelfs tijdelijk een andere functie.
Waar heb ik recht op als ik zwanger ben?
Er zijn een paar dingen die je van je werkgever mag verwachten, maar soms moet je er wel zelf om vragen. Vanaf het moment dat je zwanger bent tot 6 maanden na je bevalling heb je in elk geval recht op:
- Extra pauzes; tot maximaal 1/8 van je werkdag.
- Een werkdag van maximaal 10 uur.
- Een periode van 16 weken met een gemiddelde werkweek van maximaal 45 uur.
- Een rustige ruimte waarin je op een bed of bank kunt liggen.
- Regelmatige werktijden en rustmomenten; je hoeft niet over te werken en geen nachtdiensten te werken.
Ook mag je tijdens je zwangerschap onder werktijd naar de dokter, verloskundige of gynaecoloog als dit nodig is. Je krijgt je loon gewoon doorbetaald. Tijdens de zwangerschapsonderzoeken en tijdens je reistijd.
Borstvoeding of kolven op het werk
Tot 9 maanden na je bevalling heb je het recht om onder werktijd te kolven of borstvoeding te geven. Dit hoor je in een aparte, afsluitbare en schone ruimte te kunnen doen. Je mag je werkzaamheden onderbreken en zo vaak en zo lang kolven of voeden als nodig is. Je krijgt gewoon doorbetaald. Wel mag dit maximaal een kwart van je werkdag duren. Werk je 6 uur? Dan mag je anderhalf uur aan kolven of voeden besteden.
Zwangerschaps- en bevallingsuitkering
Tijdens je zwangerschaps- en bevallingsverlof heb je recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Jouw werkgever vraagt deze voor je aan bij het UWV. Met die uitkering krijg je 100% van je loon doorbetaald tijdens je verlof.
16 weken verlof
Je hebt recht op minstens 16 weken verlof. Dit verlof bestaat uit 6 weken zwangerschapsverlof en 10 weken bevallingsverlof. Meer weken verlof kan wel, maar minder weken kan nooit.
Zwangerschapsverlof
In de 4 weken voor je uitgerekende bevaldatum mag je niet werken. Vanaf dat moment moet je verplicht met zwangerschapsverlof. Maar je kunt dit verlof ook eerder opnemen. Je hebt recht op 6 zes weken zwangerschapsverlof en mag dus 6 weken voor je uitgerekende bevaldatum stoppen met werken.
Stop je 4 of 5 weken voor je bevalling met werken? Dan houd je het recht op de overgebleven weken zwangerschapsverlof. Die weken neem je op in de periode na je bevalling. Ze worden bij je bevallingsverlof opgeteld. Zo kun je het verlof na je bevalling dus iets langer maken.
Ook als je baby vroeger wordt geboren, houd je het recht op 6 weken zwangerschapsverlof. Ook dan worden die weken opgeteld bij je bevallingsverlof.
Bevallingsverlof
Je bevallingsverlof gaat in op de dag na de geboorte van je kind. Je hebt altijd recht op 10 weken bevallingsverlof, ook als je kindje later geboren wordt. Beval je later dan de uitgerekende datum? Dan betekent dat dat je langer zwangerschapsverlof hebt. Je bevallingsverlof gaat pas in als je bevallen bent.
Tot 6 weken na je bevalling mag je niet werken. Wil je na die periode al aan het werk gaan? Dan kun je in overleg met je werkgever de overgebleven weken van je bevallingsverlof verspreid opnemen. Dit kan over een periode van 30 weken. Je moet het wel op tijd aanvragen. Uiterlijk 3 weken na het begin van je bevallingsverlof.
Wordt jouw kindje opgenomen in het ziekenhuis? Vanaf dag 8 heb je recht op verlenging van je bevallingsverlof. Voor iedere dag in het ziekenhuis geldt 1 extra dag verlof. Je mag maximaal 10 weken verlenging opnemen.
Je mag niet ontslagen worden
Je werkgever mag je niet zomaar ontslaan als je zwanger bent. Er bestaat een opzegverbod dat je in elk geval beschermd tegen ontslag:
- tijdens je zwangerschapsverlof;
- tijdens je bevallingsverlof;
- in de eerste 6 weken na je bevallingsverlof;
- in de hele periode van arbeidsongeschiktheid door je bevalling of zwangerschap;
- in de eerste 6 weken na deze arbeidsongeschiktheid.
Je kunt tijdens je zwangerschap alleen ontslagen worden als je werkgever een geldige reden heeft. Als je jij je heel erg misdraagt bijvoorbeeld. Ontslag tijdens je zwangerschaps- of bevallingsverlof mag nooit. Gaat jouw werkgever failliet tijdens je verlof? Alleen in dat geval kan je in die tijd wel ontslagen worden.
… maar een tijdelijk contract hoeft niet verlengd te worden
Loopt je tijdelijke contract af tijdens je zwangerschap? Dan hoeft je werkgever je contract niet te verlengen. Hij moet in dat geval wel een geldige reden hebben. Jouw zwangerschap is geen geldige reden.
Welke verplichtingen heb ik?
Uiterlijk 7 weken voor je uitgerekende datum moet je je baas vertellen dat je zwanger bent. Het is wel netter om dit eerder te doen, zo heeft je werkgever genoeg tijd om vervanging voor je te regelen. Daarnaast is het ook makkelijker voor jezelf; dan kun je gebruik maken van de rechten uit dit blog. Ook de volgende dingen worden van je verwacht:
- Voordat je zwangerschapsverlof ingaat, lever je een zwangerschapsverklaring in bij je werkgever. Dan kan je werkgever de zwangerschapsuitkering voor je aanvragen.
- Je vertelt je werkgever op tijd wanneer je met zwangerschapsverlof wil gaan. Dit moet maximaal 3 weken van te voren.
- Je vertelt jouw werkgever binnen 2 dagen na je bevalling dat je kind geboren is.
Het kan geen kwaad om tijdens jouw zwangerschap goede afspraken met je werkgever te maken. Heb je iets nodig, voel je je onveilig of moet je werk of je werktijd aangepast worden? Wees niet bang om dit aan je werkgever te vertellen. Samen kunnen jullie aan een oplossing werken.
Elke situatie is anders. Deze tekst is een algemene voorlichting en geen persoonlijk advies. Voor persoonlijk advies en rechtshulp kun je terecht bij onze deskundige juristen.
