Overgang en werk: de fysieke kanten

Opvliegers, vermoeidheid, slaapproblemen, onregelmatige of geen menstruatie, hoofdpijn, gewichtstoename, transpireren. Oftewel: de overgang. ‘Een derde van de werkende vrouwen in de overgang, maakt kans op langdurig verzuim’, stelt Margriet Hijweege, oprichter van de OVER!academie. Cijfers uit allerlei onderzoeken laten dat ook zien. Kortom: tijd voor openheid en beleid voor overgang en werk.

De cijfers

Uit CNV-onderzoek (maart 2021) blijkt dat maar liefst 84 procent van de werkende vrouwen tussen de 45 en 60 jaar overgangsklachten heeft. Dit cijfer komt ook naar voren in een TNO-onderzoek (juni 2022) : 80 procent van de werkende vrouwen in de overgang heeft soms of regelmatig last heeft van overgangsklachten. Bij 55 procent van de vrouwen hebben de klachten invloed op het werk. Zo vindt 36 procent dat zij minder goed functioneert door bijvoorbeeld pijn, vermoeidheid of concentratieproblemen. Zo’n 2 procent meldt zich er wel eens om ziek. Regelmatig worden overgangsklachten aangezien voor burn-outverschijnselen. Uit een CNV-enquête blijkt dat 60 procent van de werknemers in de overgang de combinatie werk en overgang zwaar vinden.

De klachten

Opvliegers, transpireren, vermoeidheid, slaapproblemen, mist in het hoofd, het kan allemaal invloed hebben op het werk. Margriet Hijweege: ‘Een derde van de werkende vrouwen in de overgang maakt kans op langdurig verzuim. Een oorzaak daarvoor kan zijn brainfog die ze ervaren, mist in hun hoofd, alsof hun geheugen hen in de steek laat. Vrouwen kunnen daar angstig of onzeker van worden. Een andere grote klacht is vermoeidheid, gebrek aan energie. Veel vrouwen in de overgang slapen slecht. En bedenk: drie nachten slaapgebrek achter elkaar, heeft het effect van met een fles jenever op achter het stuur kruipen. Niet fijn dus! Een derde klacht die lastig is als je werkt, is de onregelmatige menstruatie. Dat kan voor allerlei ongemakkelijke situaties en onzekerheid zorgen.’

De tips voor vrouwen

‘Realiseer je vooral dat de klachten tijdelijk zijn’, tipt Hijweege. ‘Het gaat over. En er is wat aan te doen. Bespreek het met de huis- of bedrijfsarts of overgangsconsulent. En maak het ook – met dat tijdelijke karakter - bespreekbaar op je werk, liefst met een paar andere vrouwen in de overgang. “Nu heb ik een dipje in mijn vitaliteit, maar als dat voorbij is, kan ik er weer vol tegenaan.” Herbezin ook op je eigen leefstijl: beweeg je genoeg, eet je de goede dingen, kun je minderen of stoppen met alcohol en roken. Neem de regie daarover in eigen hand. Ook heel belangrijk: weet wat je klachten zijn. Met de zogenaamde Green scale-2.jpg (overacademie.nl) kun je bijvoorbeeld afvinken welke klachten je hebt, zodat je iets in handen hebt om mee naar je huis- of bedrijfsarts te stappen.’ Het begint echt bij kennis. Kennis is macht. Als je weet wat er met je aan de hand is, kun je beter met jezelf en anderen omgaan.

De tips voor werkgevers

In deze tijden van personeelstekorten is iedereen hard nodig. Het is dus in het belang van werkgevers en werknemers dat iedereen die wil en kan, gaat en blijft werken. Een overgangsvriendelijk klimaat hoort daarbij. Zorg goed voor je werknemers, man of vrouw, in de overgang of niet in de overgang. Hijweege: ‘Bied de werknemers die in de overgang zitten flexibiliteit en autonomie om bijvoorbeeld de eigen werktijden in te delen. Je kunt er als werkgever echt je ziekteverzuim mee omlaag brengen. Én je aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt mee vergroten.’

Handreiking Open over de overgang

De overgang ligt voor veel vrouwen gevoelig. Erover praten met je leidinggevende is vaak extra beladen. Toch is het wel nodig. In dit document geven we tips. Aan vrouwen, hun werkgevers, en ondernemingsraden. Het document geeft inzicht in de problematiek en in de oorzaken, en biedt handvatten om er samen het beste van te maken.

Laat je emailadres achter en ontvang per direct onze tips voor werknemers en werkgevers.