Verschil tussen werkdruk en werkstress
Werken is gezond. Het geeft je een doel. Maakt trots. Maar werken gaat soms ook gepaard met werkdruk. Dat is niet per se slecht. Sterker, werkdruk verhoogt je prestaties. Is de spanning te groot, te vaak of te lang? Dan kan werkdruk omslaan in werkstress.
Oorzaken van werkstress
Werkstress heeft veel oorzaken, zoals:
- standaard en langere tijd achter elkaar te veel werken
- een gebrek aan zelfstandigheid
- pesterij of intimidatie
- perfectionisme: je hebt de hele tijd het gevoel dat je tekort komt
- privé-omstandigheden, als je bijvoorbeeld mantelzorger bent
Als je te weinig herstelmomenten voor jezelf reserveert, dan leidt stress uiteindelijk tot uitval met gezondheidsklachten.
De symptomen van werkstress
Als je stress hebt, uit dat zich op verschillende manieren. Voorbeelden van symptomen zijn:
- lagere productiviteit
- vermoeidheid
- concentratieverlies
- moeite met veranderingen tijdens het werk
- cynisme over werkdruk of het bedrijf
- irritatie richting collega’s
- aanhoudend gevoel van ontevredenheid
Pak je dit niet op tijd aan, dan ligt uitval op de loer. Je meld je ziek om bij te komen, op te laden en weer aan de slag te kunnen.
Wat je kunt doen tegen werkstress:
- Pak de regie. Plan een gesprek. Voel je dat je vermoeid bent? Moeite hebt met concentreren? Te weinig energie om alles uit je werkdag te halen? Dan wordt het tijd voor een gesprek met je leidinggevende. Stel dat niet uit, maar pak direct de regie. Wacht niet tot het eerstvolgende beoordelingsgesprek, want dan stapelen je problemen alleen maar op.
- Bereid je voor. Bereid je goed voor op het gesprek. Bedenk wat je wilt bereiken. Wat je doel is. Wanneer ben je tevreden? Als je een luisterend oor krijgt? Of wil je dat er structureel iets verandert? Bedenk welke oplossingen jou helpen. En heb je moeite om je punt te maken? Schrijf dan je verhaal uit op papier. En neem dat mee in je gesprek. Handig, want zo kun je puntsgewijs je punt verhelderen.
- Neem de tijd. Neem de tijd om je problemen te bespreken. Plan een gesprek in met je leidinggevende. Het liefst wat langer. Zo heb je beide de rust om naar elkaar te luisteren. Jouw probleem te ontrafelen. En samen te zoeken naar een passende oplossing.
- Verplaats je in elkaar. Besef dat het niet verstandig is om alleen naar jezelf te kijken. Verplaats je in je werkgever. Welke bezwaren kan hij hebben? En bedenk dat het ook in zijn voordeel is, dat je gezond bent. Hij heeft er niets aan als je je werk niet afkrijgt. Of, erger nog, uitvalt. Je werkgever is wettelijk verplicht om problemen met werkstress op te lossen. Maak duidelijk dat je een oplossing zoekt, die jullie beiden past.
- Maak duidelijke afspraken. Maak duidelijke afspraken met elkaar. En herhaal aan het einde van het gesprek wat die afspraken zijn. Wat gaan jullie eraan doen, wie doet wat en wanneer? Leg al je afspraken vast in een mail, zodat je jouw leidinggevende op de afspraken kunt wijzen als hij ervan afwijkt. En plan een vervolgafspraak om te bekijken of de situatie is verbeterd.
- Vertrouwenspersoon. Heb je niet zo’n goede relatie met je leidinggevende? Of vind je het lastig een dit onderwerp met hem te bespreken? Dan kun je in sommige bedrijven terecht bij een vertrouwenspersoon. Een vertrouwenspersoon luistert naar je en helpt bij het bespreekbaar maken van het probleem binnen de organisatie. Alles wat besproken wordt, valt onder het beroepsgeheim en is vertrouwelijk. De vertrouwenspersoon vertelt dus niets aan je baas als jij dat niet wilt.
Arbowet en werkstress
Weet jij dat de werkgever ervoor moet zorgen dat de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) op je werk niet te groot is? Dat is vastgelegd in de Arbowet. Onder PSA vallen alle factoren die op het werk stress kunnen veroorzaken. Denk daarbij aan agressie, geweld, seksuele intimidatie, pesten en werkstress.
Wat je baas volgens de Arbowet tegen werkstress moet doen
- Risicoanalyse maken van werkstress als onderdeel van de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
- Een plan van aanpak opstellen en maatregelen nemen om werkstress structureel tegen te gaan
- Jou en je collega’s op de hoogte brengen van alle maatregelen om werkstress te voorkomen
Komt je werkgever deze verplichting niet of nauwelijks na? En is er geen PSA-beleid aanwezig? Dan kun je hem hierop wijzen. Je baas kan zelf het beleid vormgeven of er een bedrijfsmaatschappelijk werker voor inhuren. Doet hij dat niet? Dan overtreedt hij de wet en loopt hij het risico op boetes van de Nederlandse Arbeidsinspectie.
