De cao-onderhandelingen: hoe werkt het?
Voor de ontwikkeling van een nieuwe cao zijn onderhandelingen nodig tussen vakbonden, werkgevers en werkgeversorganisaties. Maar hoe gaat dit proces precies in zijn werk en wat is de rol van de leden van het CNV?
Leden bepalen het uitganspunt bij cao-onderhandelingen
CNV stelt de wensen van zijn leden bij cao-onderhandelingen voorop. Als lid heb je dus een belangrijke stem. Je kunt je uitspreken over welke arbeidsvoorwaarden je verbeterd wilt hebben. Bijvoorbeeld het loon of de opleidingsmogelijkheden. Op onze cao pagina’s kun je in de verschillende fases van het cao traject ideeën aandragen en meepraten.
Het principeakkoord
Met het ledenvoorstel als uitgangspunt onderhandelt een vakbondsbestuurder met de werkgever of werkgeversorganisatie. Vaak zijn er meerdere overleggen nodig om tot een cao-akkoord te komen. Als er een akkoord tussen de vakbond, werkgever en werkgeversorganisatie is, dan spreek je van een principeakkoord. De vakbondsleden geven aan of ze het cao-akkoord steunen. Wordt het akkoord afgewezen, dan volger er nieuwe cao-onderhandelingen.
Stemmen
Leden kunnen aangeven of ze het cao-akkoord steunen met een stem. Niet-leden kunnen niet stemmen, maar wel geraadpleegd worden. Om een geldige stem uit te brengen moet je dus lid zijn van de vakbond. CNV vindt het belangrijk dat dit zonder invloed van de werkgever gebeurd. Je werkgever weet dus niet wat jij stemt.
Experimenten Digi-C
Er is een experiment geweest waarin het stemproces samen met de werkgever is gedaan. Eenmalig is het door de vakbond de Unie ontwikkelde model Digi-C uitgeprobeerd. Dit deed CNV, samen met FNV, de Unie en de werkgeversvereniging, in de sector Kunststof en Rubberindustrie. Daarbij bleek dat met Digi-C de onafhankelijkheid van de vakbond niet verzekerd is. CNV heeft daarom besloten niet meer aan Digi-C mee te werken.
Het onderhandelingsresultaat
Lukt het niet om op alle punten goede afspraken te maken? Dan eindigt een cao-onderhandeling met een onderhandelingsresultaat. Dit resultaat wordt voorgelegd aan de vakbondsleden. Het overleg kan ook leiden tot een eindbod: een bod van de werkgever dat voor de vakbond niet voldoende is.
Wanneer wordt er gestaakt?
Cao-onderhandelingen kunnen erg lastig zijn. Soms liggen de eisen vanuit de werkgever en werknemers ver uit elkaar. Dan kunnen de onderhandeling maanden of jaren duren. Soms is het nodig om de werkgever met acties onder druk te zetten. Bijvoorbeeld met stakingen. Als je als vakbondslid staakt, ontvang je geen loon van je werkgever maar een uitkering uit de stakingskas van de vakbond.
Het algemeen verbindend verklaren van een cao
Wordt er een cao-akkoord bereikt? Dan verklaart de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de cao algemeen verbindend. Dit betekent dat de cao geldig is voor alle werkgevers en werknemers die binnen de cao vallen. Ook als je geen lid bent van een werkgeversorganisatie of vakbond.
