Wat doet een ondernemingsraad (OR)?

Wat is een ondernemingsraad?

De OR bestaat uit werknemers die namens het personeel overleggen met je werkgever. Afhankelijk van de bedrijfsgrootte heeft een OR minimaal 3 en maximaal 25 leden. Jij en je collega’s kiezen de OR-leden tijdens een OR-verkiezing. Een OR-lidmaatschap duurt 2 tot 4 jaar. Hierna volgen nieuwe verkiezingen.

Heeft jouw bedrijf minder dan 50 werknemers? Dan kun je een personeelsvertegenwoordiging (pvt) oprichten.

Wat is de rol van een ondernemingsraad?

Een OR beschermt jouw belangen op het werk. Ze overleggen over belangrijke thema’s zoals werkomstandigheden en bedrijfsplannen. De OR zorgt dat jouw stem telt bij grote besluiten. Zo draagt de OR bij aan een fijne werkplek. Alle taken en rechten van de OR zijn vastgelegd in de Wet op de ondernemingsraden (WOR).

Taken van de ondernemingsraad

Een ondernemingsraad werkt altijd vanuit het oogpunt van de werknemers. Daarom kan de OR naar jouw mening vragen over allerlei werkzaken. Verder heeft de OR een aantal taken:

• Meedenken en bouwen aan de toekomst van het bedrijf
• Inzetten voor goede arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden en arbeidsinhoud
• Hard maken voor gelijke behandeling van mannen en vrouwen
• Ruimte bieden aan diversiteit op de werkvloer, zoals gehandicapte en allochtone werknemers
• Aandacht hebben voor het verbeteren van het milieu
• Zorgen dat iedereen zich aan arbeidsvoorwaarden, arbeidstijden en rusttijden houdt

Rechten van de ondernemingsraad

De OR heeft een aantal rechten om de personeelsbelangen te beschermen. Alle rechten hebben eigen regels en verplichtingen. Dit zijn de belangrijkste rechten:

1. Adviesrecht
2. Instemmingsrecht
3. Initiatiefrecht
4. Informatierecht

Adviesrecht van de OR

Bij belangrijke besluiten vraagt je werkgever verplicht advies aan de OR. Dit zijn besluiten die grote impact hebben op het bedrijf. Denk aan een reorganisatie, grote milieumaatregelen of het benoemen van bestuurders. Het OR-advies weegt mee in de eindbeslissing. Neemt je werkgever een ander besluit dan het gegeven advies? Dan moet hij toelichten waarom hij dat besluit neemt. De werkgever moet een maand wachten om het besluit uit te voeren. Ontdek meer over het adviesrecht.

Instemmingsrecht van de OR

Wil je werkgever een nieuwe regeling invoeren? Of bestaande regelingen veranderen? Dan moet hij schriftelijk instemming aan de OR vragen. Bijvoorbeeld over een winstregeling of opleidingsregeling. Pas als de OR instemt, mag je werkgever wijzigingen doorvoeren. Bekijk meer over het instemmingsrecht.

Initiatiefrecht van de OR

Een OR kan zelf adviseren onderwerpen aandragen die zij belangrijk vinden. Denk aan een vertrouwenspersoon of lunchbijdrage. Dit heet initiatiefrecht. Je werkgever mag dit advies overnemen of negeren. Meer informatie over het initiatiefrecht.

Informatierecht van de OR

Om hun werk goed uit te voeren, heeft de OR recht op informatie. Je werkgever is daarom verplicht om regelmatig belangrijke informatie te delen. Bijvoorbeeld over resultaten, vooruitzichten en financiën van het bedrijf. Twee keer per jaar is er een overleg tussen de werkgever en OR. Alle afspraken die de OR maakt met de werkgever, worden schriftelijk vastgelegd. Lees meer over het informatierecht.

Ondernemingsraad en strategische vraagstukken

Naast de dagelijkse gang van zaken kijkt de OR ook naar grote thema’s. Dit zijn onderwerpen als energietransitie, inclusiviteit en digitalisering. Besluiten hierover bespreekt het bestuur eerst met het management en de toezichthouders. Daarna met de OR. Om de ondernemingsraad goed én op het juiste moment aan te haken op lange termijn plannen, ontwikkelde de Sociaal Economische Raad (SER) een handreiking.