Begin jaren negentig. Ik liep stage op de aids-afdeling in een klein streekziekenhuis in Twente. Een hele unit was hier structureel voor ingericht. Aids, een vreselijke ziekte. Het hiv-virus dat de hele wereld overspoelde, miljoenen slachtoffers achterlatend. Veel te veel en veel te jonge mensen stierven. Wat een ellende, wat een verdriet! We wisten er geen raad mee. Het was beangstigend. Toen nog een ongeneeslijke ziekte met een gruwelijk ziekteverloop. Ik zie de uitgemergelde patiënten met herpes van hun kruin tot aan hun tenen, nog steeds voor me. Het sterftecijfer was hoog, het virus was meedogenloos. Het verspreidde zich via bloed, ontlasting, urine, maar waarschijnlijk ook via zweet en speeksel. We wisten het niet.
Handen geven aan mensen in de risicogroep was tricky, dachten de meesten. Je kunt het je bijna niet voorstellen. Groepen mensen werden buitengesloten. In de samenleving hoorde je geluiden, die ik hier liever niet herhaal. Mensen kunnen zo veroordelend en hardvochtig zijn. ‘Eigen schuld, zij nemen zelf het risico!’. Ik weet nog goed dat mijn lievelingsdocent op het hbo-v, een hoogopgeleide man, de strijd verloor.
Het is 1991, ik zie me nog zo staan in onze keuken in mijn ouderlijk huis, in ons streng christelijk dorpje. Ik vertelde mijn ouders dat ik stage ging lopen op de aids-afdeling. Schrik alom. Dat mocht ik niet! Ze verboden me het. Toch deed ik het. Waarom? Omdat er toen al een vuur in mij brandde dat iedereen, als het er op aan komt, zorg moet kunnen krijgen! Gelukkig, was er ook toen geen regering die een waardeoordeel uitsprak over wat ‘eigen schuld dikke bult’ is. En gelukkig zal elke rechtschapen verpleegkundige, arts of zorgbestuurder tweedeling in de zorg verafschuwen. Want ieder mens: dik, dun, rokend of niet, alcohol drinkend of niet, skiënd of niet, gevaccineerd of niet, heeft recht op Covid- zorg, zodra de voet over de drempel van het ziekenhuis wordt gezet. En dat doet niks af aan de gruwelijke situaties die er kunnen ontstaan als de crisis doorzet.
Niet afwachten en blijven analyseren, maar proactief leegstaande ziekenhuizen inrichten om Covid-zorg buiten het reguliere systeem te organiseren, Want lieve mensen, als het moeilijk wordt dan zoeken we toch mét elkaar (!) en buiten de gebruikelijke kaders naar oplossingen. Opdat we onszelf als beroepsgroep en samenleving over tien jaar ook nog gewoon in de spiegel kunnen aankijken. Immers, ieder mens telt! Ieder mens telt!
