Wieteke Graven, voorzitter van stichting Het Potentieel Pakken: ‘We zijn dit initiatief gestart omdat de zorgsector onder grote druk staat door groeiende arbeidstekorten. Tegelijkertijd werken meer dan 900.000 vrouwen hier deeltijd, en is de contractgrootte gemiddeld 24 uur. Het gevoel leeft dat vrouwen niet meer wíllen werken. Ons onderzoek laat zien dat dit beeld niet klopt. 23 procent van de ondervraagde werknemers, waarvan meer dan 90 procent vrouw, geeft aan het liefst een groter contract te willen. We hebben alleen niet eerder onderzocht wat hen tegenhoudt en hoe we die belemmeringen kunnen wegnemen. Onze insteek is zeker niet “allemaal voltijd werken”. Wél om vrouwen die dat willen in de gelegenheid te stellen meer uren te werken. En vier uur extra kan al een enorm verschil maken.’
Terugdringen arbeidstekorten
Naar verwachting zijn in 2022 de personeelstekorten in de zorg opgelopen tot tachtigduizend werknemers. Het vergroten van een contract met vier uur extra per week kan al een groot verschil maken op het terugdringen van de tekorten. Uit het onderzoek komt naar voren dat een kwart van de zorgmedewerkers het liefst een groter contract wil van gemiddeld zes uur meer per week. Dit staat gelijk aan tienduizenden extra banen.
Te veel focus op werving nieuwe arbeidskrachten
Het rapport toont aan dat 70 procent van de respondenten die contractuitbreiding wil bij een organisatie werkt met (grote) tekorten. Het gesprek hierover wordt op de werkvloer echter nog te weinig gevoerd: 46 procent van de zorgmedewerkers spreekt nooit met hun werkgever over het uitbreiden van hun contract. Dit komt met name doordat bij zorginstellingen de focus ligt op het werven van nieuw personeel en niet op uitbreiding van bestaande contracten. Een van de oplossingsrichtingen uit het rapport is het prioriteren van ‘verhoging van de deeltijdfactor’ bij bestuurders, managers en HR en hen bewust maken van de kansen die hier liggen. Meer uren betekent niet alleen een lager personeelstekort, het kan ook andere positieve ‘bijvangsten’ opleveren, zoals hogere werknemersbetrokkenheid. Ook moet voor werknemers inzichtelijk worden wat de meerwaarde is van contractuitbreiding, zoals een hoger inkomen en pensioen, meer ontwikkelmogelijkheden en betere kansen op de arbeidsmarkt.
Drijfveren uitbreiding uren
Bijna een kwart van de ondervraagde werknemers wil het liefst per direct een groter contract. Een veel grotere groep werknemers (46%) is in principe tevreden met de huidige contractgrootte, maar geeft aan onder bepaalde voorwaarden meer te willen werken. Hieronder vallen bijvoorbeeld invloed hebben op het rooster (65%) en flexibiliteit om uren later weer aan te passen (70%). Ook extra beloning, financieel en non-financieel (66%), en een prettige organisatie-cultuur (67%) zijn overwegingen om meer te werken. Wat verder opvalt is dat met name werknemers met jonge kinderen flexibiliteit belangrijker vinden dan goed geregelde en betaalbare kinderopvang. Graven: ‘Het goede nieuws is: werkgevers kunnen deze voorwaarden grotendeels zelf creëren. Ons onderzoek laat zien dat er aan de kant van zowel werkgevers als werknemers veel meer kan dan we aanvankelijk dachten. We moeten dus veel meer denken in mogelijkheden.’