Kijkend naar het nieuws over de transitie naar digitaal ondersteunde thuiszorg, zie ik twee hoofdboodschappen. De eerste is dat de overstap nu al héél dringend nodig is vanwege het nijpend tekort aan zorgkrachten, en de komende jaren nog meer. In 2030 zullen er 4,2 miljoen 65-plussers zijn, waarvan 1,2 miljoen ouder dan 80. En steeds vaker wonen ze alleen. De tweede boodschap is dat de transitie enorm traag gaat. Waar China in zes jaar tijd haar uitgaven aan digitale zorgsystemen verhoogde van €3 naar €110 miljard, werkte ons land vooral aan privacyrichtlijnen en voorzichtige pilots. Inmiddels zijn er Chinese stadswijken met duizenden leefstijlmonitoringsystemen in gebruik. Ze checken via sensoren of een oudere bijvoorbeeld nog wel in de keuken komt om te eten. In heel Nederland werken hooguit vierduizend van die systemen.
Bereikbaarheidsapps, beeldbelsystemen, thuisrobots, slim incontinentiemateriaal dat waarschuwt als het moet worden vervangen; aan prachtige hulpmiddelen ontbreekt het niet. Ook aan gebruiksvriendelijkheid geen gebrek, want voor digibeten, laaggeletterden en mensen met een migratieachtergrond die het Nederlands niet voldoende beheersen, zijn supereenvoudige tools ontwikkeld. Virtuele assistent Anne overbrugt taalbarrières beter dan de echte verzorgenden. Een quickscan digitale vaardigheden checkt in een paar minuten welk hulpsysteem goed past bij jouw cliënt. Om de inzet een succes te maken, is vooral goede ondersteuning nodig bij het leren kennen en gebruiken van gezondheidstools. Bij het aanleren van die digitale vaardigheden kan het sociale netwerk van een oudere helpen.
Digitale tools kunnen de thuiszorg écht ontlasten, kwaliteit verbeteren en tijd besparen. Maar waar gaat het dan mis? Vooral de tijd blijkt een knelpunt: nergens vinden wij zorguitvoerders een paar uur om die digitale hulpmiddelen te leren kennen, laat staan te implementeren. Dus blijven we doorrennen. Maar wat nou als we toch éven zouden stilstaan, en als ons team zou starten met het begeleiden van één wat makkelijker cliënt. Stel je voor dat het lukt…
