Cao tandartsassistenten: hoe staat het ermee?

Arbeidsvoorwaarden tandartsassistenten

Doordat het salaris en andere arbeidsvoorwaarden niet zijn vastgesteld in een cao kun je daar als tandartsassistent niet naar verwijzen bij bijvoorbeeld het arbeidsvoorwaardengesprek met je werkgever. En als je geen andere tandartsassistenten kent, weet je totaal niet wat je als tandartsassistent ongeveer kan of hoort te verdienen. Dat komt niet ten goede aan je onderhandelingspositie met je werkgever. Dat is ook een reden dat er genoeg tandartsassistenten als zzp’er aan de slag gaan; omdat ze dan een betere onderhandelingspositie hebben en een hoger uurloon kunnen krijgen. Daartegenover staat helaas wel dat je als zzp’er niet krijgt uitbetaald bij ziekte en tijdens vakanties. Je hebt dan dus een hoger uurloon, en wellicht andere betere arbeidsvoorwaarden, maar wel minder (financiële) zekerheid.

Veel onzekerheid

‘Er is veel onzekerheid onder assistenten, omdat hun positie op de arbeidsmarkt niet beschermd is’, vertelt cao-onderhandelaar Dennis van Elk aan Hedwig Fossen van De Tandartsassistent. ‘Ze weten niet wanneer ze een volgende stap maken in salaris. Sommige assistenten geven aan dat ze al jaren ergens werken, maar nog nooit een verhoging hebben gekregen. Verder variëren of ontbreken de vergoedingen voor onregelmatige uren ’s avonds en in het weekend en gaan werkgevers verschillend om met bovenwettelijk verlof.’

Al 20 jaar geen cao

Tandartsassistenten hebben meer dan ooit behoefte aan een cao. Een cao die er sinds 2004 niet meer is, omdat de KNMT vanaf toen verwees naar de arbeidsvoorwaardenregeling die zij eenzijdig hadden opgesteld. Met daarin adviezen voor tandartsen – de werkgevers van de assistenten – zonder daarbij de wensen van de werknemers mee te nemen. Eind 2022 kwam er echter ook een eind aan de arbeidsvoorwaardenregeling. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) meldde dat een dergelijke arbeidsvoorwaardenregeling juridisch niet houdbaar is en de KNMT dit daarom niet (meer) mag adviseren aan tandartsen. Gevolg: de KNMT trok de regeling in. Van Elk: ‘Hier werd niks over gecommuniceerd vanuit de KNMT. Het verdween plotseling van hun website, wat voor nog meer onrust onder tandarts- en preventieassistenten zorgde.’

Komt er nu dan een cao?

Dat er nu helemaal geen houvast meer is aan arbeidsvoorwaarden die worden geadviseerd of voorgeschreven, biedt een kans. ‘Het dwingt de KNMT om met ons een cao af te sluiten, gezien zij niet meer mogen adviseren,’ vertelt CNV-onderhandelaar Van Elk aan De Tandartsassistent. ‘De urgentie om te komen tot een volwaardige cao is nu groter dan ooit. Als er een cao ligt staan de voorwaarden vast, wat meer zekerheid geeft aan assistenten. Maar ook voor tandartsen heeft een cao voor assistenten voordelen. Het scheelt tijd als ze niet met elke assistent apart arbeidsvoorwaarden hoeven af te spreken. Daarnaast is behoud van je personeel erg belangrijk in deze tijd, waarin het werk voor het oprapen ligt. Als assistenten weinig zekerheid en waardering krijgen, zullen ze ergens anders kijken waar ze meer vakantiedagen of een hoger salaris kunnen krijgen. De kans bestaat dat assistenten zelfs de sector willen verlaten.’

Wat willen we vastleggen in de cao?

Van Elk vertelde het al aan De Tandartsassistent: ‘Een eerlijk loon en voorwaarden die voor alle assistenten gelijk zijn. Zo is de loondoorbetaling bij ziekte nu vaak minimaal. Assistenten die ziek zijn, krijgen in sommige gevallen bijvoorbeeld maar 70 procent doorbetaald. Werknemers worden dus direct gekort op hun loon terwijl zij er uiteraard niet voor kiezen om ziek te worden. In een mogelijke cao proberen we vast te leggen dat je in het eerste jaar 100 procent doorbetaald krijgt. Dit soort voorwaarden maakt de branche aantrekkelijker om in te gaan werken. Zo zullen mensen die zich willen laten omscholen en scholieren die nog een beroepskeuze moeten maken eerder kiezen voor het beroep van tandartsassistent. Hopelijk geeft dit ook minder ziekteverzuim, want op dit moment zijn er te weinig assistenten, is de werkdruk hoog, en neemt het ziekteverzuim hierdoor toe.’